Vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis

Exposure en gedragsexperimenten bij ARFID

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een bewezen effectieve therapie voor eetstoornissen. Omdat eetstoornissen – en vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis (avoidant/restrictive food intake disorder, ARFID) in het bijzonder – vaak samengaan met angst, lijkt het raadzaam om ARFID te behandelen met technieken die ook ingezet worden bij angststoornissen. 

Binnen CGT-programma’s zijn exposure en gedragsexperimenten evidencebased technieken om angst en catastrofaal denken te reduceren. Toegepast op ARFID zou exposure aan de angstige situatie (dat wil zeggen: aan het eten van het gevreesde voedsel) effectief zijn wanneer de nieuwe associatie  (bijvoorbeeld: ‘Ik zal niet stikken in dit voedsel’) sterker wordt dan de oude associatie (‘Ik zal stikken als ik dit voedsel eet’). Tijdens de exposure is het van belang dat cliënten een mismatch ervaren tussen hun verwachtingen (wat er zou kunnen gebeuren) en de uitkomst (wat er daadwerkelijk gebeurt). 

Doelgroep

De behandeling is voor adolescenten van 10 tot en met 18 jaar. 

Sessies

De therapie voor adolescenten bestaat uit een pretherapiefase van twee sessies van 90 minuten met de therapeut; en een behandelfase bestaande uit vier weken dagbehandeling. In de behandelfase vinden in totaal zesenvijftig individuele sessies van 30 minuten plaats. Het gaat om veertien sessies per week: drie per dag, met uitzondering van de dag waarop de oudersessie plaatsvindt. 

Daarnaast nemen de adolescenten deel aan twintig groepssessies van 30 minuten in groepjes van ongeveer vier adolescenten (één groepssessie per dag). Verder is er wekelijks een sessie van een uur met de adolescent en diens ouders of verzorgers. Naast de behandelsessies verblijven de adolescenten in een groep die een dagprogramma volgt met ruimte voor onderwijs, ontspanning en sport. De adolescenten komen dagelijks (niet in het weekend) naar het behandelcentrum en verblijven daar van 8:45 uur tot 16:00 uur. Na de dagbehandeling volgt een vierweeks ambulant natraject van twee sessies per week.

Vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis (ARFID)

De vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis (avoidant/restrictive food intake disorder, ARFID) is een voedings- of eetstoornis waarbij te weinig (restrictief) of te selectief wordt gegeten, wat ingrijpende gevolgen heeft voor de lichamelijke en/of psychosociale gezondheid. Te weinig of te selectief eten kan leiden tot groeiproblemen, voedingsdeficiënties, dehydratie, vermoeidheid en uitputting, maar ook tot concentratie- en denkproblemen, of sociale isolatie. De somatische problematiek lijkt sterk op die bij anorexia nervosa, maar bij ARFID is er geen sprake van een verstoord lichaamsbeeld of de angst om aan te komen.

Online behandelprotocollen voor kinderen en adolescenten

Deze behandeling is onderdeel van Protocollaire behandelingen voor kinderen en adolescenten met psychische klachten, onder redactie van Caroline Braet en Susan Bögels. De standaard psychologische behandelingen uit deze boeken zijn nu afzonderlijk beschikbaar gemaakt voor online gebruik. Zo heb jij de best onderzochte behandelingen voor kinderen en adolescenten altijd bij de hand!

Na aanschaf van deze behandeling ontvang je een activatiecode via de mail. Op Boom Gezondheidszorg Collectie kun je jouw protocol activeren en online raadplegen.

Auteurs van dit protocol: Sandra Mulkens, Eline de Haan, Diana Kroes en Eric Dumont