Over de ziel

Aristoteles’ Over de ziel is zonder enige twijfel een van de diepste, oorspronkelijkste en invloedrijkste teksten uit de geschiedenis van de filosofie. Aristoteles stelt er de vraag wat de ziel is en formuleert een antwoord dat ons nog steeds te denken geeft. Wat hij in dit werk over waarnemen, verbeelding en denken zegt heeft tot in onze tijd de filosofische discussie daarover bepaald.

Vernieuwde heruitgave van de onvolprezen teksteditie van dit meesterwerk, dat verplichte lectuur is voor filosofen, psychologen en ieder die nadenkt over de vraag wat een ziel is en wat een mens is – wie hij zelf is. Nu als tweetalige uitgave, waarin het Grieks parallel met het Nederlands is opgenomen.

Aristoteles (384-322 v. Chr.) was de grootste leerling van Plato, die hem volgens een antieke anekdote ‘het intellect van de school’ noemde. Na Plato’s dood legde Aristoteles de basis voor een eigen school en werkte met grote toewijding aan een filosofisch oeuvre dat nagenoeg het geheel van de werkelijkheid zou bestrijken.

Het hier vertaalde werk Peri psuchès gaat over de kapitale vraag wat de ziel nu eigenlijk is, de ziel van mensen maar ook die van dieren en zelfs die van planten. Aristoteles’ antwoord is fascinerend, prikkelend en nog steeds herkenbaar omdat hij wel aanvaardt dat de ziel altijd aan een lichaam gebonden is, maar niet bereid is haar aan dat lichaam prijs te geven. Ze is een onherleidbaar beginsel dat de levenloze materie tot een organisme maakt dat gericht is op de ontwikkeling van zijn mogelijkheden en waarin elk onderdeel dankzij de ziel een functie en betekenis heeft. Het is op dit antwoord dat Aristoteles uiteindelijk zijn antropologie, zijn ethiek en zijn sociale filosofie fundeert.