Een halve eeuw transgenderzorg aan de VU

In de vroege jaren zeventig, toen bijna geen arts of ziekenhuis hiertoe bereid was, begonnen enkele pioniers van het VU-ziekenhuis in Amsterdam met het bieden van medische hulp aan transgenders. De genderpoli ontwikkelde zich van een wekelijks spreekuur voor geslachtshormonen tot een volwaardige, internationaal gerespecteerde kliniek voor transgenderzorg. Inmiddels hebben ongeveer 10.000 mensen er een genderbevestigende behandeling ondergaan en is het VUmc toonaangevend binnen het wetenschappelijke vakgebied.

Waarom besloot juist het van oudsher behoudende, protestants-christelijke ziekenhuis deze zorg te verlenen? Hoe verliepen de medisch-ethische discussies? Wat waren de achterliggende ideeën en zorgvisies van de behandelaars? Welke rol speelden sociale gendernormen? Alex Bakker schetst de historische ontwikkelingen van de medische zorg bij het VU-genderteam op hormonaal, chirurgisch, psychologisch en maatschappelijk vlak.

‘God heeft ons de mogelijkheid gegeven om een aangeboren hartgebrek te herstellen. Waarom zouden we dan niet mogen ingrijpen als lichaam en geest niet overeenstemmen?’

‘Als een tv-programma aandacht aan transseksualiteit had besteed, stond mijn telefoon de volgende dag steevast roodgloeiend.’

Alex Bakker (1968) is historicus, gespecialiseerd in transgendergeschiedenis. Hij werkt als schrijver en onderzoeker aan tentoonstellingen en documentaires. In 2018 verscheen zijn overzichtswerk Transgender in Nederland. Een buitengewone geschiedenis.