Nederlands
English
Japanse filosofie
De denkweg van verfijning en verbinding
Shintō, boeddhisme en confucianisme
In Japanse filosofie staan drie grote premoderne denktradities en hun interactie centraal: shintō, boeddhisme en confucianisme. Shintō leert je om je met het leven te verbinden en je geborgen te voelen in het hier-en-nu. Het boeddhisme wijst juist de weg van onthechting en acceptatie van de vergankelijkheid. Het confucianisme toont hoe je de staat harmonieus kunt ordenen en bovendien deugdzaam kunt besturen.
Kokoro
Voor klassieke Japanse denkers zijn deze intellectuele tradities geen gescheiden werelden, maar vullen ze elkaar aan. De drie stromingen vormen één denkweg waarmee de mens zijn leven kan verfijnen en zijn verbinding met de wereld kan verdiepen. Moderne Japanse filosofen lezen westerse filosofen, maar gaan net zo graag vanuit hun eigen denken met ons in gesprek. Zo bieden ze de mogelijkheid om onze levensweg te laten inspireren door hun Weg, die ontspringt in het menselijke hart: kokoro.
Over de auteur
Michel Dijkstra (1982) is docent en publicist op het gebied van oosterse filosofie en westerse mystiek. In 2019 verscheen In alle dingen heb ik rust gezocht, in 2021 gevolgd door Intimiteit en onthechting. Eerder publiceerde hij onder andere Zenboeddhisme (2010), Inleiding taoïstische filosofie (redactie, 2015) en Basisboek oosterse filosofie (2016).
Jelle van Baardewijk in gesprek met Michel Dijkstra
Inleiding
Langs de poortwachters van Todaiji 9
1 Naraperiode (710-794)
Macht en mythe, de geboorte van een (denk)wereld 29
2 Heianperiode (794-1185)
De lotus schiet wortel 55
3 Kamakuraperiode (1185-1333)
Nieuwe telgen aan Boeddha’s boom 89
4 Muromachiperiode (1333-1573)
Oorlog en elegantie 157
5 Azuchi-Momoyama- en Edoperiode (1573-1868)
Confucius in de schaduw van de shōgun 203
6 Meijiperiode en verder (1868-heden)
Vernieuwing, vernietiging en verbinding 253
Epiloog
Geborgen tussen de bergen 281
Noten 287
Over de vertaling 303
Appendix 1: Glossarium 305
Appendix 2: Namenregister 310
Bibliografie 312
Illustratieverantwoording 319
Reviews 'Japanse filosofie'
In de media
Interview met Michel Dijkstra in Filosofie Magazine: ‘Denk het niet-denken’
‘Het raadsel van de duurzame spirituele invloed van Japan laat Dijkstra onbeantwoord. Wel toont zijn boek duidelijk dat die fascinatie zonder meer gerechtvaardigd en verrijkend is. Als het boek lezers enthousiasmeert voor een (hernieuwde) kennismaking met de filosofische dimensies van zen of de rijkdom van de Japanse literatuur, of aanzet tot een reis naar Japan, heeft Dijkstra ruimschoots aan zijn doelstellingen voldaan.’ – NRC ●●●●
‘Japanse filosofie is een aanrader voor degenen die hun kennis van Japanse filosofen willen verbreden en verdiepen, en voor wie geïnteresseerd is in de ontwikkeling van filosofische stromingen in een nationale context.’ – iFilosofie
Boekpresentatie bij SPUI25
Het dagelijks leven is het basale probleem en de ultieme sleutel tot alle kwesties. Dat is het zenstandpunt en, meer in het algemeen, de kern van het boeddhistische standpunt. Mijn fundamentele bezigheid houdt in: dit standpunt filosofisch doordenken. Ik wil filosofie bedrijven zoals het dagelijks werk op het veld, waarbij je het onkruid verwijdert op de wijze van ‘de spade ter hand nemen terwijl je met lege handen blijft staan’.
Nishitani Keiji (1900–1990)
Zelfs als ‘vandaag’ verandert in ‘vroeger’ staar ik naar jou, o pruimenbloesem naast de dakranden. Jij zult mij nooit vergeten.
Shintō-priesteres Shikishi (1149–1201)
Gerelateerde uitgaven
