Wat is dyslexie?

Dyslexie is een specifieke leerstoornis die zich vooral uit bij het lezen en spellen. Een kind of volwassene met dyslexie heeft een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van lezen en/of spellen op woordniveau (Stichting Dyslexie Nederland, SDN).

Enkelvoudige dyslexie

Ongeveer 3,6 procent van de leerlingen heeft enkelvoudige dyslexie en wordt hierdoor zodanig gehinderd, dat gespecialiseerde ondersteuning en behandeling noodzakelijk is (Steunpunt Dyslexie). ‘Enkelvoudig’ houdt in dat er bij de leerling naast dyslexie geen sprake is van een andere (leer)stoornis. Ondanks veelvuldig oefenen kunnen deze kinderen niet lezen wat hun klasgenoten wel kunnen lezen. 'Het lezen kost zoveel moeite, dat het plezier al snel verloren gaat,' vertelt Peter Ploum, dyslexiespecialist en eigenaar van aadyslexie. 'Bovendien is het heel vervelend als je niet mee kunt doen met de anderen. Bijvoorbeeld omdat je moeite hebt om een film te volgen, omdat de ondertiteling te snel gaat.'

Verschil dyslexie en moeite met lezen of spellen

Er zijn meer mensen die moeite hebben met lezen of spellen, maar wanneer is er daadwerkelijk sprake van dyslexie? Het Protocol Dyslexie Diagnostiek & Behandeling 2.0 (PDBB 2.0, mei 2013) definieert dyslexie als:

'een specifieke lees- en spellingsstoornis met een neurobiologische basis, die wordt veroorzaakt door cognitieve verwerkingsstoornissen op het raakvlak van fonologische en orthografische taalverwerking. Deze specifieke taalverwerkingsproblemen wijken proportioneel af van het overige cognitieve en leiden tot een ernstig probleem met het lezen en spellen van woorden, ondanks regelmatig onderwijs. Dit specifieke lees- en spellingsprobleem beperkt in ernstige mate een normale educatieve ontwikkeling, die op grond van de overige cognitieve vaardigheden geïndiceerd zouden zijn.'

Kortom, er is sprake van een lager niveau dan je kan verwachten op basis van de intelligentie en cognitieve vaardigheden. Daarnaast blijven de lees- en spellingsproblemen bestaan, ondanks extra begeleiding en oefening.

Kenmerken van dyslexie

Kinderen met dyslexie kunnen moeite hebben:

• Om het verschil te horen tussen klanken als m en n; p, t en k; s, f en g; eu, u en ui
• Om de klanken in volgorde te zetten, zoals bij ‘dorp’ en ‘drop’ of ‘12’ en ‘21'
• Om de aandacht te houden bij ‘klankinformatie’ (gesproken woord)
• Met het inprenten van reeksen, bijvoorbeeld tafels of spellingsregels
• Met het onthouden van vaste woordcombinaties, uitdrukkingen of gezegdes
• Met het onthouden van losse gegevens, zoals rijtjes, woordjes en jaartallen