Uit de klei van Saramacca

Een Surinaams-Hindostaanse familiegeschiedenis tegen de achtergrond van (post)koloniale ontwikkelingen in Suriname.

‘Wie ik ben en wat ik denk is vanaf 1873 gevormd en gekneed door vier generaties van immigranten en harde werkers. Ik ben gevormd door katholieke scholen en de St. Rosakerk, maar ook door de Hindoe-pandits Haldar, Sahtoe en Raghoebier.’

– K.R. Sing

Nandoe en Trees

Uit de klei van Saramacca is het verhaal van een kleermaker en een onderwijzeres die hun weg door het leven moeten zoeken langs armoede, culturele en religieuze barrières. Nandoe is een ongeschoolde Hindoe van een plantage uit Saramacca, waar zijn voorouders ooit, anderhalve eeuw geleden, als contractarbeiders naartoe kwamen vanuit Brits-Indië. In Paramaribo leert hij Trees kennen, een katholieke vrouw die in bittere armoede leeft. Haar ouders zijn vroeg overleden. Met haar broer heeft ze heftige botsingen over de traditionele cultuur, want ze wil in vrijheid over haar toekomst kunnen beslissen. Nandoe vindt haar aantrekkelijk maar is onzeker, want ze heeft – zo jong nog – een doordachte visie op het leven.

Gesloten gemeenschap

Uit de klei van Saramacca is een liefdevol maar ook zeldzaam openhartig familieportret vanuit de Hindostaans-Surinaamse gemeenschap, die doorgaans zo gesloten is als een oester. Problemen met alcoholgebruik, liefdestrouw en politieke omwentelingen worden zonder taboes benoemd. Het verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van de koloniale tijd, de Tweede Wereldoorlog – die paradoxaal genoeg economische voorspoed brengt – en de Surinaamse onafhankelijkheid na 1975. In de jaren tachtig brengt de militaire dictatuur een golf van martelingen en moorden met zich mee. Nandoe en Trees komen voor een levensgroot dilemma te staan: blijven of vluchten?

Uniek bronnenmateriaal

De auteur baseerde zich voor dit verhaal op circa 600 brieven van de familie, onderzoek in openbare archieven, tientallen interviews en literatuuronderzoek. Hij geeft hiermee een unieke inkijk in de – veelal onderbelichte – geschiedenis van Hindostanen in Suriname in de twintigste eeuw, en daarmee ook in de Nederlandse koloniale geschiedenis.

‘Een geweldige bijdrage aan de Surinaamse geschiedschrijving, omdat het van binnenuit het leven van de gewone Hindostaanse man in de vorige eeuw beschrijft. Dit hadden we nog niet, fantastisch dat dit boek er nu is!' ’ – Cynthia McLeod, auteur van Hoe duur was de suiker?

‘Iedereen die geïnteresseerd is in Suriname zou dit boek moeten lezen – niet alleen Surinamers in Suriname, maar ook Nederlanders in Nederland.’ – Hans van Baalen, politicus

‘Unieke benadering van Hindostaanse contractarbeiders en hun emancipatieproces in Suriname. Dit boek legt een stuk onbeschreven Surinaamse geschiedenis vast.’ 

– Rajendre Khargi, voorzitter Lalla Rookh Leerstoel (VU Amsterdam)

Over de auteur

K.R. Sing is het pseudoniem van Stanley Raghoebarsing (Paramaribo, 1956), een bekend Surinaams politicus van de Vooruitstrevende Hervormingspartij. Hij studeerde economie in Tilburg en was van 2000 tot 2010 minister in Suriname in twee kabinetten-Venetiaan.