Kinderen en gedragsproblemen

Kinderen en gedragsproblemen. Aanleg, rijping of omgeving? Dit derde deel van de quadrilogie over ontwikkelingspsychologie is helemaal gewijd aan het ontstaan van gedragsproblematiek. Daarbij worden angst, agressie, ADHD en depressie uitvoerig behandeld. Delfos biedt een helder beschreven, inzichtelijk biopsychologisch model voor gedrag. Dit gedragsmodel omvat biologische en psychologische verschillen en overeenkomsten tussen mannen en vrouwen en de betekenis daarvan voor de problematiek bij kinderen en jeugdigen.

In het boek worden de factoren aanleg, omgeving en rijping van het centrale zenuwstelsel ontrafeld. Hoewel deze drie factoren altijd een rol spelen in het tot stand komen van gedrag, is het maken van een onderscheid van wezenlijk belang voor de hulpverlening. Wordt gedrag meer bepaald door aanleg, door rijping van het centrale zenuwstelsel of door omgevingsfactoren? Delfos gaat uitgebreid in op deze vraag en legt daarbij steeds een direct verband met diagnostiek en hulpverleningsstrategieën. Problematiek die in aanleg of door rijping gestuurd wordt, vereist een geheel andere hulpverleningsstrategie dan gedrag dat vooral door omgevingsfactoren in stand wordt gehouden.

Met het angstmodel en het psychosomatiekmodel die in het boek uitvoerig worden beschreven, geeft Delfos inzicht in de oorzaak van angst- en agressiestoornissen en depressie en de gevolgen die dat heeft voor het lichamelijk welzijn. Hierbij ontstaat een praktisch handvat voor kinderen en volwassenen in hoe zij met angst, agressie en depressie om kunnen gaan. Bovendien wordt een nieuw licht geworpen op ADHD en de rol die hyperactiviteit daarbij speelt.

Het boek combineert een wetenschappelijke en theoretische visie met praktische toepasbaarheid in de hulpverlening aan kinderen en jeugdigen. Delfos schuwt hierbij niet haar visie te geven op het classificatiemodel DSM-IV, dat al sinds 1994 vrijwel ongewijzigd is. Al sinds 1997, toen de eerste druk van Kinderen en gedragproblemen verscheen, zijn de verwachte toekomstige dimensies van de DSM-V, zoals geëxternaliseerd en geïnternaliseerd gedrag reeds uitgangspunt.