Protocollaire behandeling van patiënten met tics en de stoornis van Gilles de la Tourette

Behandeling met habit reversal (HR), exposure en responspreventie (ER)

Deze behandeling van Gilles de la Tourette (GTS) heeft als doel om tics en comorbide klachten te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. In dit protocol worden habit reversal (HR), exposure en responspreventie (ER) beschreven. 

Bij HR worden de tics een voor een aangepakt. De patiënt wordt zich bewust van het optreden van een tic, waarna een incompatibele responstraining volgt, om de tic te voorkomen of te onderbreken. ER richt zich op alle tics tegelijk en bestaat uit een trainingsfase en de eigenlijke behandelfase. In de trainingsfase wordt de patiënt geleerd alle tics te onderdrukken. In de daaropvolgende sessies wordt de patiënt gevraagd gedurende een uur de tics tegen te houden (responspreventie) en de aandacht gericht te houden op premonitore sensaties (exposure). Uit onderzoek komen HR en ER als even effectief naar voren, zodat de patiënt de keuze kan worden gelaten met welke behandelvorm gestart wordt.

Doelgroep

Deze behandeling is voor volwassen patiënten met meer of minder ernstige ticstoornissen, waaronder Gilles de la Tourette.

Sessies

De behandeling van GTS met behulp van HR bestaat uit tien wekelijkse sessies. De behandeling met ER bestaat uit twaalf wekelijkse sessies.

Gilles de la Tourette (GTS)

Gilles de la Tourette is een neuropsychiatrische aandoening met als hoofdkenmerk de aanwezigheid van motorische en vocale tics. Een tic bestaat uit een plotseling optredende, snelle, herhaalde, niet-ritmische, motorische beweging of vocalisatie. Tics zijn te onderscheiden in enkelvoudige of complexe tics. Bij enkelvoudige tics is slechts één spiergroep betrokken, de tics zijn kort en treden plotseling, vaak aanvalsgewijs, op. Voorbeelden van enkelvoudige tics zijn oogknipperen, hoofdschudden en de schouders optrekken. Bij complexe tics zijn meer spiergroepen betrokken. Ook kunnen de bewegingen of geluiden soms doelgericht zijn. Voorbeelden van complexe tics zijn dingen aanraken, gebaren maken en het roepen van obscene woorden. De gevolgen van GTS zijn divers en staan niet altijd in directe relatie tot de ernst van de tics. Sommige patiënten hebben milde tics waar ze zeer onder gebukt gaan, terwijl er ook patiënten zijn met ernstige tics die redelijk functioneren.

Online behandelprotocollen voor volwassenen

Deze behandeling is onderdeel van Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten, onder redactie van Ger Keijsers, Agnes van Minnen, Marc Verbraak, Kees Hoogduin en Paul Emmelkamp. De standaard psychologische behandelingen uit deze boeken zijn nu afzonderlijk beschikbaar gemaakt voor online gebruik. Zo heb jij de best onderzochte behandelingen voor volwassenen altijd bij de hand!

Na aanschaf van deze behandeling, ontvang je een activatiecode via de mail. Op Boom Gezondheidszorg Collectie kun je jouw protocol activeren en online raadplegen.

Auteurs van dit protocol: Cara Verdellen, Jolande van de Griendt en Kees Hoogduin