Klassenjustitie in de Nederlandse strafrechtketen

Bestaat er klassenjustitie in de Nederlandse strafrechtketen? En, zo ja, welke verklaringen bestaan daarvoor? In dit boek worden deze belangrijke kwesties onderzocht.

Het onderzoek dat wordt verslagen is een verkennend en kwalitatief onderzoek. Hierdoor is er geen hard bewijs te leveren voor klassenjustitie. Wel vonden de onderzoekers aanwijzingen voor verschillende vormen van (onbewuste) selectiviteit die in de Nederlandse strafrechtketen worden ervaren. De vraag is of het legitiem kan zijn om onderscheid te maken en, zo ja, wat daarvoor dan de criteria zijn. De onderzoekers roepen op hierover de discussie met elkaar aan te gaan.

Klassenjustitie wordt hierbij omschreven als illegitieme benadeling van mensen die niet tot de heersende klasse behoren en illegitieme bevoordeling van mensen die daar wel toe behoren. Geïnterviewde professionals uit de strafrechtketen gaven aan dat zij aanwijzingen zien voor verschillende vormen van het maken van onderscheid. Onbewuste vooroordelen en stereotypen kunnen hierbij een rol spelen, zeker wanneer er onduidelijkheid is wat te doen. Ook gemotiveerd onderscheid maken en systeemaspecten van het strafrecht kunnen een rol spelen.

Dit is een publicatie in de reeks van het Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging, Universiteit Utrecht.