Masterclass Dyscalculie (po/vo/mbo)

In elke klas zitten kinderen die af en toe moeite hebben om sommen op te lossen, en kinderen die heel vaak extra ondersteuning nodig hebben. Een klein deel van deze laatste groep heeft dyscalculie. In deze masterclass wordt in gegaan op het verschil tussen kinderen die rekenproblemen hebben die passen bij bijvoorbeeld hun intelligentieprofiel en kinderen waarbij je echt van dyscalculie kunt spreken. Er wordt ingegaan op wat volgens de huidige kennis dyscalculie is en welke kenmerken je bij de leerling ziet.

Hoe kunnen we de zorgniveaus bij kinderen met rekenproblemen inrichten?

Op veel scholen zijn de zorgniveaus bij het lezen en spellen goed uitgewerkt. De zorgniveaus voor kinderen met rekenproblemen staan vaak nog in de kinderschoenen. In de masterclass worden de niveaus stap voor stap doorgenomen waarbij vooral aandacht is voor het vormgeven van zorgniveau 3 en zorgniveau 4. Bij het bespreken van zorgniveau 3 wordt onder meer ingegaan op effectieve methodes en hoe de extra hulp kan worden vormgegeven. Bij zorgniveau 4 komt aan bod wat je wel en niet moet doen als een leerling dyscalculie heeft zoals het omgaan met toetsen en het aanpassen van het reguliere rekenprogramma.

Kun je ook dyscalculie hebben als je ADHD of dyslexie hebt?

Kinderen met dyscalculie hebben vaak moeite om zich te concentreren tijdens een rekenles. Ze kunnen de uitleg niet goed volgen en dwalen dan af. Een deel van de kinderen met dyscalculie heeft echter ook ADHD. In de masterclass leer je na te gaan of de rekenproblemen alleen onderdeel lijken van de aandachtsproblematiek of wanneer er aanwijzingen zijn voor dyscalculie. Hetzelfde geldt voor dyslexie: veel kinderen met deze leerstoornis hebben moeite met het leren van tafels en het correct lezen van redactiesommen, wat past binnen hun leerprofiel. Een deel van deze leerlingen heeft bredere rekenproblematiek en soms ook dyscalculie. We bespreken de verschillen tussen de groepen leerlingen en gaan oefenen met twee screeningsinstrumenten die je kunt inzetten om het verschil (passen de rekenproblemen wel of niet bij dyscalculie) beter in kaart te brengen.

Is een diagnose wel nodig en wie gaat het onderzoek betalen?

Wetenschappers gaan er van uit dat ongeveer 3 procent van de kinderen dyscalculie heeft. Op de meeste basisscholen ligt dit percentage lager. Soms wordt gedacht dat een diagnose niet nodig is. Men gaat er vanuit dat het voldoende is om aan te sluiten bij de onderwijsbehoeften van kinderen Als kinderen echter niet weten dat zij dyscalculie hebben kan dit gevolgen hebben voor hun zelfbeeld en kunnen zij rekenangst ontwikkelen. Het kan daarnaast gevolgen hebben voor hun doorstroommogelijkheden voor het vo. In de masterclass bespreken we de noodzaak van het stellen van een diagnose en hoe dit in Nederland gefinancierd kan worden.

Voor wie?

De masterclass po is vooral bedoeld voor docenten uit het primair onderwijs. De masterclass vo/mbo is vooral bedoeld voor docenten uit het voortgezet onderwijs en het mbo, omdat de focus tijdens deze masterclass ligt op het onderzoeken en begeleiden van leerlingen boven de 12 jaar. Het is overigens niet zo dat je niet welkom bent als je niet tot de juiste doelgroep behoort, alleen zullen de praktijkvoorbeelden dan minder aansluiten.

Over Marije van Oostendorp

Als orthopedagoog-generalist en rekenspecialist heeft Marije van Oostendorp een eigen praktijk voor reken- en dyscalculieonderzoek. Ze mag zich met recht een expert op het gebied van rekenen en dyscalculie noemen. Ze geeft gastcolleges over dit onderwerp aan de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam, verzorgt nascholing bij het RINO en geeft allerlei workshops op dit vakgebied.

Praktische informatie