Nederlands
English
Arachne en de imams
Mediterrane cultuur als gedeelde antieke erfenis
De oudheid is pluriformer en minder klassiek dan we denken
De verhalen die we elkaar vertellen laten zien wie we zijn. En ook de manier waarop we ze vertellen verraadt aspecten van ons zelfbeeld. Zo heb je veelvormige, weelderige doolhoven van verhalen als De vertellingen van duizend-en-een-nacht, waar de lezer maar al te graag in verdwaalt, het ‘oosterse’ archetype. Daartegenover staat het westerse: verhalen uit één stuk over een held op weg naar zijn einddoel, zoals de Odyssee of Vergilius’ Aeneis, waarin de hoofdplot moeiteloos van alle zijpaden te onderscheiden is.
In Arachne en de imams houdt David Rijser de ontstaansgeschiedenis van dit soort contrasten tussen West en Oost tegen het licht door het prisma van kunst, cultuur en geschiedenis in de mediterrane wereld. Hij traceert de verhalen en hun vertellers tot in de oudheid en komt tot verrassende conclusies over de oorsprong van beide culturen.
Over de auteur
David Rijser (1956) doceerde klassieke talen aan de Universiteit van Amsterdam en was bijzonder hoogleraar op de leerstoel Recepties van de Klassieke Oudheid aan de Rijksuniversiteit Groningen. Van zijn hand verscheen onder meer Een telkens nieuwe Oudheid (2016). Hij publiceert regelmatig over cultuurgeschiedenis in de media.
Voorwoord 9
Overvloed en onthouding 13
Weven en wijven 19
Vertel eens op 22
Spinnen 26
Vrouwenrollen 31
Arabesken lezen 34
De Aeneis 50
Rode draad 53
Cherchez la femme 57
Oost west, thuis best? 61
Niet-nederige koninginnen 67
Van schilden en borstkurassen 72
Open of gesloten vorm? 81
Labyrinten 85
De wereld vanaf je tapijt 92
Kerkenpaden 102
Goden en de Godheid 109
Augustinus’ reizen 115
Come and pay your respects 121
Continuïteiten 130
Schoolreizen 141
Dode steden en levende Berbers 148
Morsdood 154
Connectiviteit 160
Eros, onoverwinnelijk in de strijd 164
Het labyrint als poldermodel 167
Antieke stereotypen? 177
Play it, Sam 181
Onzichtbare patronen 184
Dankwoord 189
Bibliografische verwijzingen en verantwoording 191
Illustratieverantwoording 207
Reviews 'Arachne en de imams'
In de media
‘Een ode aan het meanderen.’ – Fresco Sam-Sin in OVT
‘Arachne en de imams mag dan het einde markeren van een academische carrière, het vormt een begin van een nieuwe manier van kijken naar de ‘klassieken’. De brede blik van Rijser slaat wellicht de nodige details over, zoals de auteur zelf ook toegeeft in zijn inleiding. Het idee dat de ‘klassieken’ niet het verleden zijn van het Westen, maar juist deel uitmaken van een meer omvattende mediterrane erfenis, waaraan ook de islamitische culturen deelnemen, zal de komende tijd echter niet aan belang inboeten. Ik ben erg blij dat David Rijser ons dat met zijn boek doet inzien, en ik hoop dat velen zijn voorbeeld zullen volgen. – Hermeneus 97.2
Gerelateerde uitgaven
_w173_h400.png)
