Protocollaire behandeling van patiënten met een stoornis in het gebruik van alcohol, cannabis of cocaïne

Behandeling bij problematisch middelengebruik

Deze behandeling is voor mensen die problemen hebben met alcohol, cannabis of cocaïne. Het protocol is zo opgebouwd dat het in twee stepped care-varianten kan worden toegepast. De eerste vier sessies van het protocol – de kortdurende motiverende interventie – zijn toepasbaar bij patiënten bij wie (nog) geen sprake is van een stoornis in het gebruik van een middel, of bij wie zich deze stoornis pas sinds kort voordoet. Langere behandeling is dan vaak onnodig. De uitgebreidere variant is bedoeld voor patiënten met ernstigere problemen met middelen. Daarin wordt de  motiverende interventie gevolgd door een cognitief-gedragstherapeutische behandelfase.

Doelgroep

De behandeling is geschikt voor patiënten met een breed scala aan problemen met het gebruik van alcohol, cannabis of cocaïne. Het protocol is opgesteld voor patiënten in de ggz die naast hun aanmeldklacht (bijvoorbeeld een angststoornis of depressieve stoornis) te kampen hebben met problematisch middelengebruik.

Sessies

De behandeling bestaat uit wekelijkse sessies van elk 45 minuten. 

Verslaving

Typerend voor stoornissen in het gebruik van een middel is dat de behandelkloof relatief groot is. Dit geldt met name voor mensen die verslaafd zijn aan alcohol en cannabis. Slechts tien tot vijftien procent is voor deze problemen in behandeling in de verslavingszorg. Tegelijkertijd presenteert deze groep zich relatief vaak met psychische klachten in de ggz. Naar schatting zo’n vijftig procent van de patiënten met een psychische stoornis heeft ook een stoornis in het gebruik van een middel. Deze groep patiënten heeft over het algemeen meer beperkingen en ernstige klachten dan patiënten zonder problemen met middelengebruik. Daarnaast is er vaak sprake van een slechtere behandeluitkomst en een minder gunstige prognose.

De relevantie van problematisch middelengebruik als comorbide stoornis wordt in de ggz gelukkig steeds meer onderkend. De psychische klachten waarvoor de patiënt hulp zoekt kunnen het directe gevolg zijn van de toxische werking of de ontwenning van een psychoactieve stof. Met name

bij patiënten met angst- en stemmingsklachten kunnen de klachten middelengeïnduceerd zijn en zullen die verminderen zodra het middelengebruik wordt gestaakt. 

Online behandelprotocollen voor volwassenen

Deze behandeling is onderdeel van Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten, onder redactie van Ger Keijsers, Agnes van Minnen, Marc Verbraak, Kees Hoogduin en Paul Emmelkamp. De standaard psychologische behandelingen uit deze boeken zijn nu afzonderlijk beschikbaar gemaakt voor online gebruik. Zo heb jij de best onderzochte behandelingen voor volwassenen altijd bij de hand!

Na aanschaf van deze behandeling, ontvang je een activatiecode via de mail. Op Boom Gezondheidszorg Collectie kun je jouw protocol activeren en online raadplegen.

Auteurs van dit protocol: Wencke de Wildt, Maarten Merkx, Ellen Vedel en Gerard Schippers